Ráðgátan um altaristöfluna í Suðureyrarkirkju

 

 

 

 Ráðgátan um altaristöfluna

Í Suðureyrarkirkju er vegleg altaristafla sem var máluð af þeim merka listamanni, Brynjólfi þórðarsyni listmálara. Myndin sýnir Jesús með lærisveinum sínum og er fyrirmyndin Lúkasarguðspjall 11:2-4 þar sem Jesús kennir lærisveinunum Faðir vor. Í forgrunni er hind sem drekkur úr lind og er það tilvísun í Davíðssálm 42:2, “Eins og hindin þráir vatnslindir þráir sál mín þig, ó Guð.”

Neðarlega til vinstri á myndinni en ofan við hindina er aloe vera planta. Er það skoðun mín, að þar sé að finna tilvísun í dauða og upprisu Krists, en aloe vera plantan var á dögum Krists notuð meðal annars til að smyrja lík. Dr. Gunnar Kristjánsson prestur á Reynivöllum hefur sagt mér að Brynjólfur málari hafi átt myndabók með verkum þekkts þýsks listmálara og málað eftir þessum myndum fyrir kirkjur til að hafa í sig og á. Hins vegar segir Dr. Gunnar að fyrirmyndin að þessu verki hafi enn ekki fundist þrátt fyrir að á myndinni sé skrifað í neðra hornið hægra megin, “copi”. Sá er þetta ritar hefur séð þetta sama “mótív” á eftirprentun á svipuðu málverki á dagatali og er aloe vera plantan eða önnur planta, jafnvel akasía, á þeirri mynd, en hindin.hvíta er ekki á þeirri mynd.  

Myndin í Suðureyrarkirkju er í afar veglegum ramma úr tré og eru orð lærisveinsins, “Herra, kenn oss að biðja”, felld inn í rammann úr annars konar við. Höfundur verksins, Brynjólfur Þórðarson var fæddur í Bakkakoti á Seltjarnarnesi 1896. Hann lagði stund á listnám við Konunglega Fagurlistaskólann í Kaupmannahöfn 1919-20, og École des Beaux-Arts í París 1925-27 og 1928-29. Starfaði hann síðan sem listmálari í Reykjavík það sem hann átti eftir ólifuð. Hann er merkur maður í sögu myndlistar á Íslandi og einn af frumkvöðlum íslenskrar málaralistar Brynjólfur lést árið 1938, fertugur að aldri. 

Hugsanlegt er að Brjynjólfur hafi stuðst við fyrirmynd hvað varðar Frelsarann og lærisveinana en bætt hindinni við.  Gaman væri ef fróður lesandi gæti upplýst aðra um þessa ráðgátu, það er að segja hver fyrirmynd verksins er ef einhverja er að finna.